ओ३म्  विश्वानि देव सवितर्दुरितानि परासुव। यदभद्रं तन्न आ सुव॥ (यजुर्वेद: ३०/३; ऋग्वेद: ५/८२/५) (हे उत्तम गुणकर्मस्वभावयुक्त परमेश्वर, हाम्रा समस्त दुष्टाचरण तथा दुःखहरु हटाएर कल्याण कारक, धर्मयुक्त आचरण तथा समस्त सुखहरु उत्पन्न गरि दिनुहोस् ।) आर्य समाजका मान्यताहरु आर्यको अर्थ हुन्छ श्रेष्ठ । आर्य समाजको अर्थ हुन्छ श्रेष्ठ व्यक्तिहरुको समाज या संगठन । दुष्कर्म छोडेर शुभकर्म ग्रहण गर्ने इच्छा भएका हरेक व्यक्ति यस संगठनको सदस्य बन्न सक्छ । श्रेष्ठ व्यक्तिहरुको समुदायलाई दृढ राख्नको लागि महर्षि दयानंद सरस्वतिले यसका दस नियम बनाउनु भएकोछ जसलाई आर्य समाजका स्वर्ण नियमको रूपमा चिनिन्छ । जसबाट आर्य समाजको उद्देश्य तथा यसका सदस्यहरुको कार्यक्रमको बोध हुन्छ । ईश्वरको सर्वोतम निज नाम ओ३म् हो । उसमा अनंत गुण भएका कारण उसका ब्रहमा, महेश, विष्णु, गणेश, देवी, अग्नि, शनि, यम आदि … Continue reading आर्य समाजका मान्यताहरु →

ओ३म्.. मनलाई नियन्त्रण कसरि गरौँ ? एक प्रसिद्ध सूक्ति छ- मन नै बंधनको कारण हो र मन नै मुक्तिको कारण पनि। मनलाई दुष्ट घोडाको उपमा लिइएको छ, जुन अनियंत्रित भएर कुमार्गमा दौडन्छ र स्वयंको तथा सवारीको पनि हानि गर्दछ। त्यस्तै अनियंत्रित मनले पनि प्राणीलाई संकटमा पार्दछ। यस्तो चंचल मनलाई कसरि नियंत्रण गर्ने? यसलाई नियंत्रण गर्ने दुई वटा मार्ग छन्  – या त यसको दमन गर्ने या यसको मार्ग नै बदलदिने। जुन वस्तुलाई दमन गरिन्छ, त्यो कालांतरमा नि:सत्व हुन्छ। कुनै पनि पदार्थलाई हातमा लिएर दबाइयो भने त्यसको सारतत्व निस्कन्छ। मनलाई निस्सार त गर्नु छैन। यस्तो गर्नाले ऊ बलहीन हुनेछ र मनोबल क्षीण हुनाले साधना र आराधना पनि गर्न सक्दैन। मन कै कारणले हामि मनुष्य छौं। मनले गर्दा नै चिंतन-मननको पनि सामर्थ्य … Continue reading मनलाई नियन्त्रण कसरि गरौँ ? →

ओ३म्..! पुराणले केहि भन्दैछन्… -प्रेम आर्य, दोहा-कतार के पौराणिकहरुले सुन्लान् ? के सुनेर केहि विचार गर्लान् ?? र के विचार गरेर स्वीकार पनि गर्लान् ??? त्यसो त हमेशा आर्य समाजीहरुले नै पुराणको विरुद्ध लेख्ने गर्दछन्। लेख्नाको कारण कुनै द्वेष हैन अपितु आफ्ना प्रिय बन्धुहरुलाई वेद मार्गी बनाउनु हो। वेद मार्गी बन्नाले हिन्दु दाजु-भाईहरु विशेषगरि पौराणिकहरु संगठित होलान् जसले गर्दा एक ईश्वरको उपासना होला र नित्य नयाँ-नयाँ ईश्वर बन्न बाट रोक्न सकिएला। पढेर हो या त्यसै अनुमान गरेर या कसैले भनेको सुनेर हो कुन्नि उनीहरुले भन्ने गर्दछन् कि पुराण वेदानुकुल नै छन्। तर पुराणहरु वेदानुकुल छन् भन्नु र मान्नुमा त्यति नै सत्यता छ जति पिठोमा नुन। नुनको पनि आफ्नै महत्व छ | यहाँ यस लेखमा पौराणिक बन्धुहरुलाई त्यहि पुराणको वेदानुकुल नुनको अलिकति … Continue reading पुराणले केहि भन्दैछन्… →