सगुण-निर्गुण

ओ३म्

सगुण के हो र निर्गुण के हो?

हामीले त ईश्वरलाई निर्गुण तथा सगुण दुवै मान्दछौं। कुनै पनि वस्तु यस्तो छैन जुन निर्गुण नहोस् र कुनै पनि पदार्थ यस्तो छैन जुन सगुण नहोस्। तपाइले भन्न सक्नुहुन्छ कि धार्मिक साहित्यमा त अनेकौं लेखकहरुले निर्गुण भक्तिलाई निराकारको उपासना र सगुण उपासनाको अर्थ मूर्तिपूजा नै मानेका छन् तर तपाइँ यो भन्नुस् त सगुण तथा निर्गुण यी दुई शब्दमा जुन ‘गुण’ शब्द छ, त्यसको अर्थ के हो? कुनै पनि शब्दकोषको पन्ना पल्टाउनुहोस् अथवा कुनै पनि गाउँले निरक्षर वृद्धहरु संग पनि सोध्नुहोस् त ‘गुण’ शब्दको अर्थ के हो? यो शब्द जहाँ पनि प्रयुक्त हुन्छ। सर्वत्र यसको आशय क्वालिटी, निपुणता, विशेषता तथा लक्षण नै मानिन्छ र सम्झने पनि गरिन्छ। सद्गुण तथा अवगुण आदि सबै यस्ता शब्दले यही सिद्ध गर्दछन् कि गर्दैनन्? जब गुणको अर्थ तपाइले आशय क्वालिटी, निपुणता, विशेषता तथा लक्षण नै मान्नुहुन्छ भने फेरी ‘सगुण’ ‘निर्गुण’ को चर्चामा काया अथवा शरीर-आकार कसरि घुस्यो त? तपाइँ चिन्तन गर्नुहोस्। आर्ष साहित्यहरुको स्वाध्याय गर्नुहोस्। धेरै नै नयाँ ज्ञान प्राप्त हुनेछ। तपाइँ अन्ध परम्पराहरुको अँधेरो गुफाबाट बाहिर निस्कनुहोस्। वेद, दर्शन, उपनिषद् सम्म पुग्नुहोस्। सत्यको अवश्य बोध हुनेछ। धन्यवाद…नमस्ते..!

 

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *