Manu Smriti-The Great Vedic Kosh

Language

HINDI
ENGLISH
MARATHEE
GUJARATI
TELGU
ODIYA

QUICK LINKS

HOME >> CHAPTER HEADING >> SHLOK

9. राज धर्मान्तर्गत व्यवहार निर्णय

स्वाम्यमात्यौ पुरं राष्ट्रं कोशदण्डौ सुहृत्तथा ।सप्त प्रकृतयो ह्येताः सप्ताङ्गं राज्यं उच्यते ।।9/294

सप्तानां प्रकृतीनां तु राज्यस्यासां यथाक्रमम् ।पूर्वं पूर्वं गुरुतरं जानीयाद्व्यसनं महत् ।।9/295

सप्ताङ्गस्येह राज्यस्य विष्टब्धस्य त्रिदण्डवत् ।अन्योन्यगुणवैशेष्यान्न किं चिदतिरिच्यते ।।9/296

तेषु तेषु तु कृत्येषु तत्तदङ्गं विशिष्यते ।येन यत्साध्यते कार्यं तत्तस्मिञ् श्रेष्ठं उच्यते ।।9/297

चारेणोत्साहयोगेन क्रिययैव च कर्मणाम् ।स्वशक्तिं परशक्तिं च नित्यं विद्यान्महीपतिः ।।9/298

पीडनानि च सर्वाणि व्यसनानि तथैव च ।आरभेत ततः कार्यं संचिन्त्य गुरुलाघवम् ।।9/299

आरभेतैव कर्माणि श्रान्तः श्रान्तः पुनः पुनः ।कर्माण्यारभमाणं हि पुरुषं श्रीर्निषेवते ।।9/300