Manu Smriti-The Great Vedic Kosh

Language

HINDI
ENGLISH
MARATHEE
GUJARATI
TELGU
ODIYA

QUICK LINKS

HOME >> CHAPTER HEADING >> SHLOK

10. चातुर्वर्ण्य धर्मान्तर्गत वैश्य शुद्र के धर्म एवं चातुर्वर्ण्य धर्म का उपसंहार

संकीर्णयोनयो ये तु प्रतिलोमानुलोमजाः ।अन्योन्यव्यतिषक्ताश्च तान्प्रवक्ष्याम्यशेषतः ।।10/25

सूतो वैदेहकश्चैव चण्डालश्च नराधमः ।मागधः तथायोगव एव च क्षत्रजातिश्च ।।10/26

एते षट्सदृशान्वर्णाञ् जनयन्ति स्वयोनिषु ।मातृजात्यां प्रसूयन्ते प्रवारासु च योनिषु ।।10/27

यथा त्रयाणां वर्णानां द्वयोरात्मास्य जायते ।आनन्तर्यात्स्वयोन्यां तु तथा बाह्येष्वपि क्रमात् ।।10/28

ते चापि बाह्यान्सुबहूंस्ततोऽप्यधिकदूषितान् ।परस्परस्य दारेषु जनयन्ति विगर्हितान् ।।10/29

यथैव शूद्रो ब्राह्मण्यां बाह्यं जन्तुं प्रसूयते ।तथा बाह्यतरं बाह्यश्चातुर्वर्ण्ये प्रसूयते ।।10/30

प्रतिकूलं वर्तमाना बाह्या बाह्यतरान्पुनः ।हीना हीनान्प्रसूयन्ते वर्णान्पञ्चदशैव तु ।।10/31

प्रसाधनोपचारज्ञं अदासं दासजीवनम् ।सैरिन्ध्रं वागुरावृत्तिं सूते दस्युरयोगवे ।।10/32

मैत्रेयकं तु वैदेहो माधूकं संप्रसूयते ।नॄन्प्रशंसत्यजस्रं यो घण्टाताडोऽरुणोदये ।।10/33

निषादो मार्गवं सूते दासं नौकर्मजीविनम् ।कैवर्तं इति यं प्राहुरार्यावर्तनिवासिनः ।।10/34

मृतवस्त्रभृत्स्व्नारीषु गर्हितान्नाशनासु च ।भवन्त्यायोगवीष्वेते जातिहीनाः पृथक्त्रयः ।।10/35

कारावरो निषादात्तु चर्मकारः प्रसूयते ।वैदेहिकादन्ध्रमेदौ बहिर्ग्रामप्रतिश्रयौ ।।10/36

चण्डालात्पाण्डुसोपाकस्त्वक्सारव्यवहारवान् ।आहिण्डिको निषादेन वैदेह्यां एव जायते ।।10/37

चण्डालेन तु सोपाको मूलव्यसनवृत्तिमान् ।पुक्कस्यां जायते पापः सदा सज्जनगर्हितः ।।10/38

निषादस्त्री तु चण्डालात्पुत्रं अन्त्यावसायिनम् ।श्मशानगोचरं सूते बाह्यानां अपि गर्हितम् ।।10/39

संकरे जातयस्त्वेताः पितृमातृप्रदर्शिताः ।प्रछन्ना वा प्रकाशा वा वेदितव्याः स्वकर्मभिः ।।10/40

स्वजातिजानन्तरजाः षट्सुता द्विजधर्मिणः ।शूद्राणां तु सधर्माणः सर्वेऽपध्वंसजाः स्मृताः ।।10/41

तपोबीजप्रभावैस्तु ते गच्छन्ति युगे युगे ।उत्कर्षं चापकर्षं च मनुष्येष्विह जन्मतः ।।10/42