Manu Smriti-The Great Vedic Kosh

Language

HINDI
ENGLISH
MARATHEE
GUJARATI
TELGU
ODIYA

QUICK LINKS

HOME >> CHAPTER HEADING >> SHLOK

10. चातुर्वर्ण्य धर्मान्तर्गत वैश्य शुद्र के धर्म एवं चातुर्वर्ण्य धर्म का उपसंहार

अजीवंस्तु यथोक्तेन ब्राह्मणः स्वेन कर्मणा ।जीवेत्क्षत्रियधर्मेण स ह्यस्य प्रत्यनन्तरः ।।10/81

उभाभ्यां अप्यजीवंस्तु कथं स्यादिति चेद्भवेत् ।कृषिगोरक्षं आस्थाय जीवेद्वैश्यस्य जीविकाम् ।।10/82

वैश्यवृत्त्यापि जीवंस्तु ब्राह्मणः क्सत्रियोऽपि वा ।हिंसाप्रायां पराधीनां कृषिं यत्नेन वर्जयेत् ।।10/83

कृषिं साध्विति मन्यन्ते सा वृत्तिः सद्विगर्हिताः ।भूमिं भूमिशयांश्चैव हन्ति काष्ठं अयोमुखम् ।।10/84

इदं तु वृत्तिवैकल्यात्त्यजतो धर्मनैपुणम् ।विट्पण्यं उद्धृतोद्धारं विक्रेयं वित्तवर्धनम् ।।10/85

सर्वान्रसानपोहेत कृतान्नं च तिलैः सह ।अश्मनो लवणं चैव पशवो ये च मानुषाः ।।10/86

सर्वं च तान्तवं रक्तं शाणक्षौमाविकानि च ।अपि चेत्स्युररक्तानि फलमूले तथौषधीः ।।10/87

अपः शस्त्रं विषं मांसं सोमं गन्धांश्च सर्वशः ।क्षीरं क्षौद्रं दधि घृतं तैलं मधु गुडं कुशान् ।।10/88

आरण्यांश्च पशून्सर्वान्दंष्ट्रिणश्च वयांसि च ।मद्यं नीलिं च लाक्षां च सर्वांश्चैकशफांस्तथा ।।10/89

कामं उत्पाद्य कृष्यां तु स्वयं एव कृषीवलः ।विक्रीणीत तिलाञ् शूद्रान्धर्मार्थं अचिरस्थितान् ।।10/90

भोजनाभ्यञ्जनाद्दानाद्यदन्यत्कुरुते तिलैः ।कृमिभूतः श्वविष्ठायां पितृभिः सह मज्जति ।।10/91

सद्यः पतति मांसेन लाक्षया लवणेन च ।त्र्यहेण शूद्रो भवति ब्राह्मणः क्षीरविक्रयात् ।।10/92

इतरेषां तु पण्यानां विक्रयादिह कामतः ।ब्राह्मणः सप्तरात्रेण वैश्यभावं नियच्छति ।।10/93

रसा रसैर्निमातव्या न त्वेव लवणं रसैः ।कृतान्नं च कृतान्नेन तिला धान्येन तत्समाः ।।10/94